Depeše iz duše

U drevnom Rimu, deo svoje, često vrlo bogate diplomatske karijere, službovali su: Ivo Andrić, Milan Rakić (ambasador), Rastko Petrović, Jovan Dučić (ambasador) i Miloš Crnjanski. Pet velikih imena srpske književnosti.

U knjizi „Depeše iz duše”,  veliki znalac života mnogih naših pisaca, publicista i novinar Radovan Popović, satkao je vrlo zanimljivu knjigu o ovoj petorici pisaca-diplomata.
O svakom piscu ispričan je, živo, autentično, njegov diplomatski angažman. Drugi deo čine njihovi literarni zapisi o Italiji. Kroz te ispovesti i beleške obuhvaćena je gotovo cela burna prva polovina prošlog veka. Zato ćemo tu naći, na primer, briljantne Andrićeve spise o rađanju fašizma u Italiji, sa Musolinijevim dolaskom na vlast. Ili, Dučićeve beleške o nesigurnim odnosima Jugoslavije i Italije, isprepletane sa njegovim izlivima ljubavi prema jednoj lepoj rimskoj princezi. Tu su i lucidni i pitki Rastkovi zapisi o putešestvijima po Italiji, naričito Siciliji. Sem burnog diplomatskog života u večnom gradu, u kome je dočekao početak Drugog svetskog rata i bio prognan, Miloš Crnjanski je o Italiji ostavio bogatu literarnu zaostavštinu. Čak večitu poemu „Stražilovo” napisao je, kraj Firence, 1921. godine, a putopisi o Toskani, sabrani u knjizi „Ljubav u Toskani”, su vrhunac tog žanra. Njegova knjiga o Mikelanđelu je jedno od najboljih dela o geniju Renesanse.

U knjizi „Depeše iz duše” su se, na jednom mestu, našle i diplomatske poverljive depeše, koje otkrivaju uzbudljiva zbivanja tog vremena i literarni zapisi petorice sjajnih pisaca.